โดย บุษรา เรืองไทย
ถ้าพูดถึงการทำศัลยกรรม คนจีนขึ้นชื่อว่านิยมทำศัลยกรรมอยู่ในอันดับต้นๆ บทความจาก “นิว ถัง ไดนาสตี้ เทเลวิชัน” หรือ NTDTV วิเคราะห์ไว้ว่า ปี ค.ศ. 2014 ถือเป็นจุดเริ่มต้นกระแสธุรกิจศัลยกรรมความงามในประเทศจีน แค่ช่วงปีนั้นก็มีมูลค่าถึง 4 แสนล้านหยวนแล้ว และมีหญิงสาวทำศัลยกรรมความงามมากถึง 7 ล้านกว่าคนเลยทีเดียว คาดการณ์ว่าในปี ค.ศ. 2019 จีนจะกลายเป็นตลาดศัลยกรรมความงามที่ใหญ่เป็นอันดับสามของโลก คิดเป็นมูลค่า 8 แสนล้านหยวน เติบโตขึ้นจากปัจจุบันหนึ่งเท่าตัว
สาเหตุที่คนจีนนิยมทำศัลยกรรมมากขึ้น เนื่องมาจากสื่อออนไลน์อย่างเช่น เวยปั๋ว หรือวีแชท ที่ได้รับความนิยมแพร่หลายขึ้นอย่างรวดเร็วในจีน สิ่งที่ตามมาคือเกิดแรงกดดันในการประชันความสวยความงามในโลกออนไลน์ ขณะเดียวกัน ค่านิยมความงามจาก “ป็อปคัลเจอร์” ของเกาหลี ก็เดินทางผ่านสื่อเข้ามามีอิทธิพลกับวัยรุ่นชาวจีนอย่างมหาศาล เมื่อผสานกับช่วงเวลาที่เศรษฐกิจจีนเติบโต ผู้คนฐานะดีมีกำลังซื้อมากขึ้น เลยเป็นปัจจัยให้เกิดกระแสค่านิยมการทำศัลยกรรมความงามขึ้นมา สื่อวิเคราะห์ว่าสมัยนี้การทำตาสองชั้นกับหน้าวีเชพในกลุ่มผู้หญิงวัยรุ่นกลายเป็นเรื่องธรรมดาไปแล้ว ขณะที่กลุ่มผู้หญิงอายุ 30-40 ก็กำลังนิยมทำศัลยกรรมมากขึ้นเรื่อยๆ
ความจริงถ้าเราย้อนกลับไปดูวัฒนธรรมดั้งเดิมของจีน ค่านิยมเรื่องความสวยความงามไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่เลย เชื่อว่าทุกคนต้องรู้จักคำว่า “โหงวเฮ้ง” โหงวเฮ้งมาจากคำภาษาจีนว่า 五形 ถ้าจะแปลสรุปแบบง่ายที่สุดก็คือลักษณะ 5 ประการบนใบหน้า ได้แก่ ตา หู จมูก ปาก คิ้ว ซึ่งอวัยวะแต่ละส่วนสามารถวิเคราะห์เจาะลึกลงไปดูรายละเอียดเพื่อทำนายชะตาชีวิตของบุคคลนั้นได้ อย่างที่หลายคนน่าจะเคยได้ยินคำบอกเล่าที่ว่า คนที่มีติ่งหูยาวจะอายุยืน คนที่จมูกใหญ่ ปีกจมูกกว้างจะเก็บเงินเก่ง ทั้งหมดนี้คือโหงวเฮ้ง หากจะดูจริงจังก็มีตำราให้ศึกษามากมาย ลองไปหาอ่านกันเอาเอง คนที่มีโหงวเฮ้งดี จะนำพาชะตาชีวิตให้ดีตามไปด้วย ถ้าโหงวเฮ้งไม่ดี ชีวิตก็อาจพบเจออุปสรรค แต่ไม่ได้หมายความว่า คนที่มีตา หู จมูก ปาก คิ้ว แต่ละส่วนดีตามตำราแล้วจะแปลว่าดี ที่สำคัญต้องดูภาพรวมบนใบหน้าด้วยว่า พอเอามาประกอบกันแล้วดูสวยงาม ดูสมดุล ได้สัดส่วน ถึงจะใช้ได้ เพราะฉะนั้น สำหรับคนจีนเรื่องความงามบนใบหน้าเป็นเรื่องที่สลักสำคัญมาตั้งนานแล้ว แถมไม่ได้สำคัญแค่ดูแล้วสวยหล่อสบายตาเท่านั้น แต่ยังส่งผลถึงชีวิตความเป็นความตายเลยทีเดียว สำหรับคนที่โชคร้ายเกิดมามีโหงวเฮ้งไม่ดี ก็มีวิธีแก้โหงวเฮ้งมากมาย อย่างเบาอาจใช้วิธีอำพรางใบหน้าเข้าช่วย อย่างจริงจังก็ (ให้หมอ) ลงมือทำศัลยกรรมไปเลย แต่ใครจะไปเชื่อว่า เรื่องการทำศัลยกรรมแก้โหงวเฮ้งนั้น มีเรื่องเล่ามาตั้งแต่สมัยโบราณแล้ว แถมผู้หญิงจีนที่ได้ชื่อว่าทำศัลยกรรมคนแรก (และทำสำเร็จ) ยังส่งอิทธิพลกับชีวิตจนได้เป็นถึงฮองเฮา
หวังหยวนจือ (王源之) เป็นฮองเฮาองค์ที่สองในฮ่องเต้เหลียงอู่ตี้ เซียวเหยี่ยน ซึ่งครองราชย์ระหว่าง ค.ศ. 502-549 แห่งราชวงศ์เหลียงช่วงยุคราชวงศ์เหนือใต้ของจีน มีชื่อเสียงสำคัญคือได้ชื่อว่าเป็นฮองเฮาเพียงองค์เดียวที่ทำศัลยกรรม หรือพูดให้สำคัญกว่านั้นคือเป็นผู้หญิงคนแรกในประวัติศาสตร์จีนที่ทำศัลยกรรม
ฮ่องเต้เหลียงอู่ตี้ (ที่มาภาพ: commons.wikimedia.org)
หวังหยวนจือ มีชื่อเดิมว่า หวังเซี่ย ครอบครัวมีฐานะพอกินพอใช้ บิดามีอาชีพรับจ้างเขียนหนังสือ ส่วนมารดารับจ้างซักผ้าทำงานเบ็ดเตล็ดทั่วไป และยังมีน้องชายที่อายุห่างกันสามปีอีกหนึ่งคน หวังเซี่ยเกิดมาหน้าตาอัปลักษณ์ ผิวหนังทั้งหยาบทั้งดำ ตาสองข้างก็โตข้างเล็กข้าง จนดูเผินๆนึกว่ามีดวงตาข้างเดียว ตอนที่หวังเซี่ยอายุห้าขวบ บิดาล้มป่วยและตายจากไป มารดาเพียงคนเดียวต้องซักผ้าหาเลี้ยงลูกสองคนอย่างลำบาก ยังดีที่ได้เพื่อนบ้านสงสารคอยช่วยเหลือ จนกระทั่งหวังเซี่ยอายุสิบขวบ อยู่มาวันหนึ่งมีนักพรตเต๋าเดินทางผ่านมาทางหมู่บ้าน พอเห็นหวังเซี่ยก็บอกกับมารดาว่า อาการตาใหญ่ข้างเล็กข้างของหวังเซี่ยนั้นรักษาได้ ตอนแรกมารดาของเธอดีใจมาก แต่พักเดียวก็กลับหดหู่ลงไปอีก นักพรตเห็นแล้วสงสัยเลยถามสาเหตุ มารดาหวังเซี่ยบอกว่าตนเองยากจน ไม่มีเงินจ่ายค่ารักษา นักพรตเลยพูดต่อว่า ตนเองไม่ได้ต้องการค่ารักษา แต่อยากขอลูกชายคนเล็กเอาไปเลี้ยงดู ติดสอยห้อยตามเดินทางจาริกไปจนเติบใหญ่ มารดาพอได้ยินดังนั้นก็คิดหนัก ใจหนึ่งอยากให้ลูกสาวหายดี และคิดว่าการให้ลูกชายติดตามนักพรตเต๋าไปคงจะดีกว่ามาอยู่กับแม่ที่ยากจนไม่มีจะกินแบบนี้แน่ แต่อีกใจหนึ่งคิดว่าหากยกลูกชายให้ไปแล้ว ก็คงไม่มีโอกาสได้พบหน้ากันอีก นักพรตเหมือนจะอ่านใจออก จึงพูดสำทับไปว่า ถ้าหากมีบุญวาสนาต่อกัน ย่อมได้พบกันอีกแน่นอน มารดาพอได้ยินดังนั้นก็ตัดใจตอบตกลงไป
หลังจากนั้น นักพรตก็ไปทำการรักษาหวังเซี่ยที่บ้าน โดยให้เธอนอนลงบนเตียง ให้กินยาลูกกลอนเม็ดหนึ่ง จากนั้นเอาตัวยาหลายชนิดมาผสมกันทำเป็นแผ่นแปะหน้า วางลงไปบนหน้าของหวังเซี่ย ระหว่างนั้นให้มารดาไปรอนอกห้อง ทิ้งไว้หลายชั่วยาม นักพรตออกมาพูดกับมารดาว่า ระหว่างที่หวังเซี่ยหลับลึกเจ็ดวันเจ็ดคืนนี้ห้ามปลุก แต่ต้องคอยป้อนยาลูกกลอนและเปลี่ยนแผ่นยาแปะหน้าให้ทุกวัน และยังบอกอีกว่าชื่อหวังเซี่ยไม่เป็นมงคล ให้เปลี่ยนเป็น หวังหยวนจือ จากนั้นก็จูงลูกชายอายุเจ็ดขวบจากไป นับแต่นั้นเป็นต้นมาไม่เคยกลับมาที่หมู่บ้านนี้อีกเลย
หลังจากเจ็ดวันผ่านไป เมื่อไรก็ตามที่หวังหยวนจือถามถึงน้องชาย มารดาเป็นต้องร้องไห้อยู่ร่ำไป หวังหยวนจือเองเมื่อรู้ว่าเพื่อรักษาอาการของตัวเองเป็นสาเหตุให้น้องชายต้องจากไป ก็เศร้าโศกเสียใจอย่างมาก ต่อมาภายหลัง หวังหยวนจือยังคงรู้สึกผิดต่อทั้งคู่ และคอยส่งคนออกตามหาน้องชายแต่ก็ไม่เคยได้ข่าวคราว
ตอนนั้นหวังหยวนจือมีใบหน้างดงามเป็นที่เลื่องลือแล้ว จนเมื่ออายุสิบสามปี ได้รับคัดเลือกเข้าวังเป็นสนมตำแหน่งเล็กๆ เพียงเท่านี้ฐานะความเป็นอยู่ก็ดีขึ้นมาก มารดาเองก็มีชีวิตที่สุขสบายตามไปด้วย แต่หวังหยวนจือรู้ดีว่าผู้หญิงธรรมดาสามัญชนจะอาศัยอยู่ภายในพระราชวังที่เต็มไปด้วยนางสนมมากมายให้ตลอดรอดฝั่ง อาศัยความงามเพียงอย่างเดียวไม่พอ ต้องอาศัยใบบุญด้วย หวังหยวนจือไม่เพียงงดงามแต่ยังเฉลียวฉลาด ถึงแม้ไม่เคยเรียนหนังสือ แต่ช่วงที่บิดายังมีชีวิตก็ได้เรียนรู้ธรรมเนียมปฏิบัติมาบ้าง เธอเริ่มมองหาใบบุญ ซึ่งคนคนนี้ไม่ใช่แค่ปกป้องดูแลเธอได้ แต่ต้องเป็นคนที่หาช่องทางให้เธอได้เลื่อนตำแหน่งไปเป็นสนมคนโปรดของฮ่องเต้ได้ด้วย หลังจากศึกษาสังเกตการณ์อยู่ในวังมาสองปี ในที่สุดหวังหยวนจือก็เข้าทาง ฟ่านอวิ๋น ซึ่งเป็นคนสนิทของฮ่องเต้ ได้เป็นสนมโปรดของฮ่องเต้สมดังใจ แค่นั้นยังไม่พอเธอยังไปสาบานเป็นพี่น้องกับ เฮ่อเฉิน ขุนนางคนสำคัญ เป็นการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์อันดีกับเหล่าขุนนางในราชสำนัก ในตอนนั้นนับว่า หวังหยวนจือได้สั่งสมรากฐานอันมั่นคงเอาไว้แล้ว จนเมื่อประสูติพระราชโอรส จึงได้รับการสถาปนาเป็นฮองเฮา
ภาพวาดบุคคลสมัยราชวงศ์เหนือใต้ (ภาพจาก: nipic.com)
เรื่องนี้เป็นตัวอย่างให้เห็นความสำคัญของการเปลี่ยนโหงวเฮ้งบนใบหน้าเพื่อแก้ไขโชคชะตา แต่ถ้าดูให้ดีจะเห็นว่าใบหน้าไม่ใช่องค์ประกอบสำคัญของการมีชะตาชีวิตที่รุ่งเรือง หวังหยวนจือไม่ได้เป็นแค่ผู้หญิงที่มีใบหน้าสะสวยเท่านั้น เธอมีทั้งความกตัญญูต่อมารดา ความรักอาวรณ์น้องชาย เป็นแรงผลักดันให้ก้าวเดินไปข้างหน้าเพื่อไขว่คว้าชีวิตที่ดีกว่า มีความฉลาดเป็นยอดในการดูคนเป็นและอยู่เป็นภายในราชสำนักที่แสนสลับซับซ้อน สิ่งเหล่านี้ต่างหากที่เป็นส่วนสำคัญยิ่งกว่าใบหน้าในการเปลี่ยนแปลงชะตาชีวิตของคน ในสารานุกรมชุด “ซื่อคู่เฉวียนซู” 《四库全书》สารานุกรมชุดใหญ่ที่สุดในโลกที่รวบรวมขึ้นในสมัยฮ่องเต้คังซี มีกล่าวไว้ว่า “未相人之相，先听人之声，未听人之声，先察人之行，未察人之行，先观人之心” แปลความคือ “ยังไม่เห็นใบหน้า ฟังเสียงของเขาก่อน ยังไม่ยินเสียงเขา สำรวจพฤติกรรมเขาก่อน ยังไม่สำรวจพฤติกรรมเขา มองใจของเขาก่อน” ใจของคนคือต้นกำเนิดของรูปลักษณ์และเป็นตัวกำหนดชะตาชีวิต อย่างทุกวันนี้ ถ้าเห็นใครที่ทำศัลยกรรมแล้วชีวิตประสบความสำเร็จ ลองมองดูให้ดีว่ามีองค์ประกอบอื่นๆ ที่สำคัญนอกเหนือจากใบหน้าของเขาหรือเปล่า
(หมายเหตุ: ภาพประกอบจากเว็บไซต์ nipic.com ในบทความนี้ เป็นภาพที่ผู้เขียนซื้อมาอย่างถูกต้อง)
