ดูหนังอย่างคนเบี้ยน้อยหอยน้อย 159; ดู “๙ ศาสตรา” ภาพยนตร์แอนิเมชันเปิดตัวบริษัทเอ็กฟอร์แมท ฟิล์มส์ บริษัทผลิตแอนิเมชันแห่งราชอาณาจักรไทยค่าาาา #ปรบมือรัว
ทีแรกเห็นหนังตัวอย่างนี่หวั่นใจจริงๆ กลัวจะหน้ามืดตามัวยัดเยียด ‘ความเป็นไทย’ จนบทหนังเสียสมดุลและขาดเอกภาพ แต่ปรากฏว่า บทหนังนี่เองที่เป็นสิ่งดีงามอันดับต้นๆ ของหนังเรื่องนี้ เป็นตัวอย่างให้เห็นว่าบทที่แข็งแรงไม่จำเป็นต้องมีโครงสร้างซับซ้อน เราวางโครงเรื่องง่ายๆ ก็ได้ แต่ต้องใส่ใจในรายละเอียด ให้มันมีความหนักแน่น มีเหตุมีผล และมีประเด็นที่ชัดเจน
“๙ ศาสตรา” เป็นเรื่องของชายหนุ่มคนหนึ่งซึ่งเกิดมาในช่วงที่บ้านเมืองตกเป็นเมืองขึ้นของยักษ์ เขาต้องซ่อนตัวในหมู่บ้านห่างไกลตั้งแต่ยังเป็นเด็ก และเติบโตขึ้นโดยถูกเคี่ยวเข็ญอย่างหนักให้ฝึกฝนมวยไทย เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการปฏิบัติภารกิจ นำอาวุธคู่บ้านคู่เมืองที่เรียกว่า “๙ ศาสตรา” ไปถวายแด่เจ้าชายซึ่งถูกคุมขังอยู่ ตามคำทำนายที่ว่า อาวุธนี้จะหลอมรวมเข้ากับร่างของบุรุษผู้เกิดในราชาฤกษ์ ผู้ที่จะใช้ศาสตร์และศิลป์แห่งมวยไทยกอบกู้บ้านเมือง
พล็อตเรื่องแบบนี้จะว่าไปก็มีความ ‘ไท้ยไทย’ อยู่หลายสิ่ง 555 แต่พอมันได้รับการจัดวางให้อยู่ในจุดที่เหมาะและจังหวะที่แม่น ก็เลยไม่มีอะไรเว่อร์ๆ ประหลาดๆ แบบที่ดิฉันกลัว นอกจากนี้ หนังยังแอบใส่คุณลักษณะบางอย่างของ ‘ความเป็นไทย’ ที่เราอาจจะไม่ทันได้นึกถึงเข้ามาแบบเนียนๆ ด้วย โดยอยู่ในปริบทที่จัดว่างดงามทีเดียว จึงเป็นอันว่า อะไรไทยๆ แบบที่ดิฉันเคยแหยงๆ เวลามันอยู่ในหนังที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมไทยแบบนี้ “๙ ศาสตรา” นำเสนอออกมาได้อย่างงดงามลงตัว จนทำให้ดิฉันรู้สึกภาคภูมิในความเป็นไทย อย่างที่ไม่เคยรู้สึกเลยเวลาดูละครเรื่องศรีอโยธยา #จะพาดพิงเพื่อ?
สิ่งหนึ่งที่เราจะพบได้เสมอในหนังไทยแนวแอ็กชันแฟนตาซี ก็คืออิทธิพลของหนังฝรั่งเรื่องดังๆ ซึ่งปรากฏในรูปของอนุภาคที่หยิบยืมมาใช้ หนังเรื่องนี้ก็มีเช่นเดียวกัน แต่ไม่ได้เอามาแบบไก่กา ไม่ได้เอามาทำเหยาะแหยะ เพราะอนุภาคเหล่านั้นได้ถูกพัฒนาจนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับเรื่อง และทำหน้าที่ของมันได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ตัวอย่างเช่น อาวุธ ๙ ศาสตราเวลารวมกับตัวคน แม้จะละม้ายชุดไอร์ออนแมนอยู่ไม่ใช่น้อย แต่พอถึงจุดที่หลอมรวมกันสนิท มันล้ำมากกกกก หรือตัวละครอย่าง “พรานทมิฬ” ซึ่งขี่มังกรปิศาจมาไล่ล่าพระเอก แม้จะทำให้นึกถึงราชาภูตนาซกูลใน The Lord of the Rings แต่บทบาทของฮีที่มีต่อเรื่องมันสำคัญมาก จนดิฉันเก็บนาซกูลในความทรงจำลงลิ้นชักไปเลย
ส่วนงานภาพและเทคนิคต่างๆ นั้นเล่า ก็สมแล้วที่เป็นผลงานของแอนิเมเตอร์ถึง 200 คน และใช้เวลาในการสร้างถึง 4 ปี ฉากแอ็กชันช่วงแรกๆ เร็วไปหน่อย วูบไปวูบมาจนดูแทบไม่ทัน แต่ช่วงต่อๆ มาจัดว่าเป๊ะ อย่างตอนที่นางเอกขับเรือสลัดอากาศเข้าช่องเขาหนีการไล่ล่าของพวกยักษ์ ฉากนี้ไม่ธรรมดาเลย จังหวะ อารมณ์ และการตัดต่อ เฉียบขาดมาก ยิ่งช่วงท้ายๆ ซึ่งพระเอกสู้กับราชายักษ์ จะมีสโลว์โมชันให้เห็น ๙ ศาสตราที่ผสานกับแม่ไม้มวยไทยแบบจะจะ แล้วมันสวยมากกกกกก เท่านั้นยังไม่พอ ยังมีที่สุดของที่สุด ในตอนที่ ๙ ศาสตราหลอมรวมโดยสมบูรณ์แล้ว คือพีคมากๆๆๆๆ ดิฉันน้ำตาไหลเป็นสายธารฮ่ะ ปีติถึงคอหอย
ว่ากันตามจริง หนังก็มีความบกพร่องอยู่ประปรายตามประสาแหละ แต่ดิฉันก็ไม่รู้ว่าจะสนไปทำไม ในเมื่อมันก็ไม่ได้ทำลายภาพรวมของหนังเท่าไหร่นัก แล้วก็ไม่ได้ทำลายความจริงที่หนังนำเสนอด้วยว่า
“ใจ” คืออาวุธที่สำคัญที่สุดของคนเรา
เราจะเป็นคนขลาดหรือเป็นคนกล้า ก็อยู่ที่ใจ
เราจะยอมพ่ายแพ้หรือกัดฟันสู้ต่อ ก็อยู่ที่ใจ
เราจะพยาบาทคั่งแค้นหรือให้อภัย ก็อยู่ที่ใจ
เราจะลังเลสงสัยหรือศรัทธาเชื่อมั่น ก็อยู่ที่ใจ
เราจะเกลียดหรือจะรัก ก็อยู่ที่ใจ
สรุป: จ่าย 160 ได้กลับมา 290
ภาพ: พระเอกค่ะ ชื่ออ๊อด (กลุ้มใจกับชื่อตัวละครทุกตัวในหนังเรื่องนี้ แต่ให้อภัย) #อยู่ที่ใจล้วนๆ
ที่มาภาพ: 9satramovie.com
โดย ปวิวัณณ์ คำเจริญ
30 มกราคม 2561
(ขอบคุณภาพปกจาก cupcast.com)