ดูหนังอย่างคนเบี้ยน้อยหอยน้อย 114; ดู Personal Shopper หนังผี (มั้ง) ผลงานการกำกับ-เขียนบทของโอลิวิเยร์ อัสซายัส ผู้กำกับชาวฝรั่งเศสที่คนไทยน่าจะรู้จักมากที่สุด หรืออย่างน้อยก็อาจจะเคยได้ยินชื่อมาบ้าง เพราะแกเป็นผู้กำกับมือรางวัลระดับโลกทีเดียว
ท่านที่เป็นแฟนประจำเบี้ยน้อยหอยน้อย คงทราบดีถึงความบอดใบ้ของดิฉันที่มีต่อหนังฝรั่งเศส หรือหนังที่กำกับ-เขียนบทโดยผู้กำกับชาวฝรั่งเศส ดังที่ดิฉันเคยเขียนไว้ในเบี้ยน้อยฯ 040 La Famille Bélier ว่า เวลาดูหนังฝรั่งเศสดิฉันจะเกิดความรู้สึก “อะไรวะ” กับตรรกะของเรื่องและของตัวละครอยู่เนืองๆ แต่ถึงอย่างนั้นดิฉันก็ยังตามดูหนังฝรั่งเศสเท่าที่มีโอกาส เพราะการดูอะไรที่เราไม่ค่อยเก็ตบ้างก็ทำให้ได้ใช้สมองดี
ที่มาภาพ: indiewire.com
คำว่า “เพอร์ซันนัลช็อปเปอร์” ซึ่งเป็นชื่อหนังเรื่องนี้ คือชื่ออาชีพอาชีพหนึ่ง เคยได้ยินบางคนเรียกเป็นภาษาไทยว่า “ผู้เชี่ยวชาญด้านแฟชั่น” แต่ดิฉันว่าก็ไม่ค่อยตรงเท่าไหร่นัก ถ้าแปลตรงๆ มันคือ คนช็อปปิ้งส่วนตัว หมายถึงคนที่ทำหน้าที่แนะนำและจัดซื้อจัดหาเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เครื่องประดับ ให้แก่บรรดาเซเล็บซึ่งไม่มีเวลาที่จะช็อปปิ้งหรือคิดเรื่องอะไรพรรค์นี้ด้วยตัวเอง คุณสมบัติของผู้ที่จะประกอบอาชีพนี้ก็คือ ต้องมีความรู้เรื่องแฟชั่น มีรสนิยมดี มีความสร้างสรรค์ รู้จักสินค้าแบรนด์ต่างๆ เป็นอย่างดี และถ้ามีรูปร่างไซส์เดียวกับผู้ว่าจ้างก็จะทำงานได้ง่ายขึ้น
นางเอกหนังเรื่องนี้ชื่อมอรีน (แสดงโดย คริสเตน สตวร์ต) เป็นเพอร์ซันนัลช็อปเปอร์ของเซเล็บสาวชื่อคีร่า มอรีนมาทำงานจัดหาเสื้อผ้าที่ปารีสแล้วก็ไม่ยอมจากไปไหน เพราะพี่ชายฝาแฝดของเธอเสียชีวิตที่นี่จากอาการโรคหัวใจ ซึ่งมอรีนก็เป็นเหมือนกัน ด้วยความที่ฝาแฝดมีโรคประจำตัวอันอาจทำให้ตายได้ตลอดเวลา ทั้งสองจึงสัญญากันว่า ถ้าใครตายก่อน จะต้องส่งสัญญาณมาหาอีกฝ่าย พวกเขามั่นใจว่าจะรับสัญญาณกันได้ เนื่องจากมีความสามารถในการติดต่อกับวิญญาณมาตั้งแต่เด็กๆ #คุณสมบัติพรั่งพร้อมมาก ดังนั้น มอรีนจึงไปพักที่บ้านเก่าของพี่ชาย เฝ้ารอสัญญาณจากเขาอย่างจดจ่อทุกข์ทรมาน
ว่ากันว่าอาชีพเพอร์ซันนัลช็อปเปอร์กำลังเป็นที่นิยมของคนรุ่นใหม่ เพราะเป็น “ผู้อยู่เบื้องหลัง” ที่มีส่วนอย่างสำคัญในการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้แก่คนดัง อาชีพนี้ดูเท่และหรูหรา ได้ช็อปปิ้งและอยู่กับของสวยๆ งามๆ ตลอดเวลา ทั้งยังได้รับยกย่องว่าเป็น “กูรู” ทางแฟชั่นอย่างหาตัวจับยาก แต่หนัง Personal Shopper ได้ทำลายภาพอันสวยงามของอาชีพนี้ไม่เหลือหรอ เพราะแม้มอรีนจะเก่งจริงสมกับที่ได้ทำงานนี้ แต่นางก็มีสถานภาพไม่ต่างจากคนรับใช้ของคีร่าเลย แถมยังต้องอยู่เบื้องหลังอย่าง “ไร้ตัวตน” จนไม่ต่างอะไรกับวิญญาณด้วย
นี่แหละคือการผูกเรื่องที่เหนือชั้นของอัสซายัส แกนำอาชีพเพอร์ซันนัลช็อปเปอร์มาผนวกกับเรื่อง “ผี” และ “ฝาแฝด” เพื่อสื่อแนวคิดเกี่ยวกับ “ตัวตน” ได้อย่างครบถ้วนทุกแง่มุม ทั้งความมีอยู่และไม่มีอยู่ของตัวตน การสร้างและทำลายตัวตน การแสดงออกถึงตัวตนและกลบฝังตัวตน ตลอดจนตัวตนที่สมบูรณ์และตัวตนที่ขาดหาย โดยนำเสนอผ่าน symbolic action หรือการกระทำที่เป็นสัญลักษณ์ ทั้งหมดนี้ต้องอาศัยการแสดงที่ทุ่มสุดตัวและกล้าสุดใจของคริสเตน สตวร์ต ซึ่งหลายๆ ฉากทำเอาดิฉันช็อกซีนีมายิ่งกว่าเห็นผีอีก แต่มันก็เป็นฉากที่จำเป็นสำหรับเรื่องจริงๆ และมัน ‘สื่อสาร’ มากๆ ด้วยเหตุนี้ ในส่วนของเนื้อเรื่อง ประเด็น และการแสดง ดิฉันจึงจัดว่าดีงาม ที่สำคัญ ดิฉันดูรู้เรื่องด้วยข่าาาาา ดีใจชิบเผง รู้สึกตัวเองเริ่มฉลาดขึ้นมาบ้างแล้ว
แต่…555 มีแต่ทำไม…คือดิฉันว่าหนังมันน่าจะสนุกกว่านี้สักหน่อย อันนี้ไม่เกี่ยวกับความเนือยของหนังนะ เพราะแม้จะเนือยมันก็เป็นสไตล์ที่เหมาะกับหนัง ซึ่งผู้กำกับเขาคิดมาดีแล้ว แต่ปัญหาของดิฉันก็คือ ดิฉันดันเดาเรื่องได้ซะก่อน แล้วฉากจบอินางเอกก็พูดเหมือนที่ดิฉันคิดไว้เปี๊ยบ #หมดกัน ความระทึกโดยรวมก็ยังไม่ค่อยเท่าไหร่ หรือดิฉันจะตายด้านไปแล้วก็ไม่รู้ ไปดู Get Out ก็ไม่กลัว คนเขากลัวกันทั่วบ้านทั่วเมือง (ย้อนไปอ่านเรื่องนี้ได้ในเบี้ยน้อยฯ 111 จ้า) สรุปแล้ว ดิฉันก็ยังคง ‘พูดคนละภาษา’ กับหนังฝรั่งเศสอยู่นั่นเอง มันจะแพ้ทางอะไรกันขนาดน้านนนน
สรุป: จ่าย 140 ได้กลับมา 100
หมายเหตุ: โอลิวิเยร์ อัสซายัส พา Personal Shopper ไปเปิดตัวในเทศกาลภาพยนตร์เมืองกานส์ เมื่อปีที่แล้ว และสามารถคว้ารางวัลผู้กำกับยอดเยี่ยมมาได้ โดยชนะคู่กับผู้กำกับอีกคนที่ได้คะแนนเท่ากันในสาขานี้ #เหวอออ #รางวัลแฝดดดด
โดย ปวิวัณณ์ คำเจริญ
13 พฤษภาคม 2560
(ขอบคุณภาพปกจาก notodo.com)
